Maharashtra Budget 2025: महाराष्ट्र सरकारने एक ऐतिहासिक निर्णय घेतला असून, छत्रपती शिवाजी महाराज आणि छत्रपती संभाजी महाराज यांच्या पराक्रमाला मान्यता देण्यासाठी भव्य स्मारक उभारण्याची घोषणा केली आहे. या निर्णयाने ना केवळ महाराष्ट्रातील शिवप्रेमींना, तर संपूर्ण भारतातील इतिहासप्रेमींना एक नवीन आशेचा किरण दिला आहे. अर्थमंत्री अजित पवार यांनी 2025-26 च्या अर्थसंकल्पात यासाठी निधी मंजूर केला असून, सरकारच्या या ऐतिहासिक निर्णयामुळे शिवराज्याच्या शौर्याला आणखी एक भव्य रूप मिळणार आहे.
आग्र्यात छत्रपती शिवाजी महाराजांचे स्मारक
छत्रपती शिवाजी महाराज यांची मुघलांच्या नजरकैदेतून सुटका हा इतिहासातील एक महत्त्वपूर्ण आणि प्रेरणादायी प्रसंग आहे. या ऐतिहासिक घटनेला अभिवादन करण्यासाठी उत्तर प्रदेश सरकारच्या सहकार्याने आग्र्यात एक भव्य स्मारक उभारण्याचा निर्णय घेतला आहे. हे स्मारक केवळ महाराष्ट्रातीलच नव्हे, तर संपूर्ण भारतातील लोकांसाठी छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या अद्वितीय शौर्याची आणि नेतृत्वाच्या क्षमतेची साक्ष ठरणार आहे. अर्थमंत्र्यांनी याविषयी माहिती दिली की, हे स्मारक भविष्यातील पिढ्यांना शिवरायांच्या अमर गाथेची आठवण करून देईल, आणि त्यांना प्रेरणा देईल.
पुण्यातील शिवसृष्टी प्रकल्प
पुण्यातील आंबेगाव परिसरातील शिवसृष्टी प्रकल्प हा एक महत्वाकांक्षी प्रकल्प आहे, जो छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या जीवनातील प्रेरणादायी घटनांना नवीन तंत्रज्ञान आणि आधुनिक पद्धतीने सादर करण्याचा उद्देश ठेवतो. या प्रकल्पाची उभारणी चार टप्प्यांत सुरू केली गेली होती, त्यातील दोन टप्पे पूर्ण झाले आहेत. उर्वरित टप्प्यांचे काम गतीने सुरू असून, महाराष्ट्र सरकारने यासाठी अतिरिक्त 50 कोटी रुपये मंजूर केले आहेत. या प्रकल्पाच्या माध्यमातून छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या जीवनाच्या विविध पैलूंचा आणि त्यांच्या कर्तृत्वाचा साक्षात्कार लोकांना होईल.
संगमेश्वर येथील छत्रपती संभाजी महाराजांचे स्मारक
मराठा साम्राज्याच्या शौर्याच्या गाथेतील एक महत्त्वाचा घटक म्हणजे छत्रपती संभाजी महाराज. छत्रपती शिवाजी महाराजांचे पुत्र संभाजी महाराज यांनी स्वराज्याच्या रक्षणासाठी अपार बलिदान दिले. त्यांच्या नेतृत्वाखाली मराठा साम्राज्याने अनेक युद्धे जिंकली. याचा आदर म्हणून कोकणातील संगमेश्वर येथे छत्रपती संभाजी महाराजांचे भव्य स्मारक उभारण्यात येणार आहे. हे स्मारक त्यांच्या शौर्याचा आणि बलिदानाचा प्रतीक ठरेल.
संभाजी महाराजांची शौर्यगाथा त्यांच्या तुळापूर येथील बलिदानस्थळ आणि वढू बुद्रुक येथील समाधी स्थळावर देखील स्मारक उभारण्यात येत आहे. यासाठी काम वेगाने सुरू असून, याच्या पूर्ण होण्याच्या तारखेला सरकारने महत्व दिले आहे. तसेच, “छत्रपती संभाजी महाराज राज्य प्रेरणा गीत” पुरस्कार सुरू करण्याचा निर्णय घेतला आहे. याअंतर्गत दरवर्षी एक प्रेरणादायी गीत देऊन मराठा शौर्य आणि संस्कृतीचा आदर करण्यात येईल.
पानिपत येथे मराठ्यांसाठी स्मारक
पानिपतच्या लढाईतील पराभव आणि मराठा साम्राज्याच्या लढाईत घालवलेल्या शौर्याचा समारंभ करणारे एक विशेष स्मारक हरियाणातील पानिपत येथे उभारले जाणार आहे. यासाठी हरियाणा सरकारने विशेष जागा उपलब्ध करून दिली आहे. पानिपतच्या लढाईने संपूर्ण भारताला धक्का दिला होता आणि त्यातून मराठ्यांची सामर्थ्य, एकता आणि स्वराज्यप्रेमाची भावना अधिक दृढ झाली होती. हे स्मारक मराठा साम्राज्याच्या गौरवाच्या प्रतीक म्हणून उभे राहील.
महाराष्ट्र सरकारच्या या ऐतिहासिक निर्णयामुळे मराठा साम्राज्याच्या ऐतिहासिक धरोहरांचे संरक्षण आणि गौरव निश्चित होईल. या स्मारकांच्या माध्यमातून छत्रपती शिवाजी महाराज आणि छत्रपती संभाजी महाराज यांच्या पराक्रमाची आठवण प्रत्येक पिढीला दिली जाईल. शिवाय, मराठा साम्राज्याच्या शौर्यगाथेची जागरूकता वाढविण्यासाठी हे स्मारक एक महत्त्वपूर्ण भूमिका पार पडणार आहेत.
