Government’s Big Decision: मुंबई आणि महाराष्ट्राच्या इतर शहरांमध्ये गेल्या काही वर्षांमध्ये दारुच्या दुकानांची संख्या प्रचंड वाढली आहे. विशेषत: गृहनिर्माण सोसायट्यांमध्ये असलेल्या व्यावसायिक गाळ्यात अनेकांनी बियर आणि दारुचे दुकान सुरू केले होते, ज्यामुळे स्थानिक समाजात अनेक वेळा कलह आणि तणाव निर्माण झाला. त्यामुळे राज्य सरकारने आता एक कडक निर्णय घेतला आहे. उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांनी जाहीर केले की, राज्यात गृहनिर्माण सोसायटीत दारु किंवा बियर शॉपी सुरु करण्यासाठी संबंधित सोसायटीचे ‘ना हरकत प्रमाणपत्र’ (NOC) अनिवार्य असेल. यापुढे, ‘ना हरकत प्रमाणपत्र’ मिळवले शिवाय गृहनिर्माण सोसायट्यांमध्ये दारुची दुकाने सुरु केली जाणार नाहीत.
उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांच्या या निर्णयामुळे गृहनिर्माण सोसायटींमध्ये होणाऱ्या तणावाला आळा बसेल, स्थानिक नागरिकांची नाराजी कमी होईल आणि राज्यातील कायदा-सुव्यवस्था सुधारण्यास मदत होईल, असे मानले जात आहे. सोसायटीतील सदस्यांच्या परवानगीशिवाय दारुचे दुकान सुरू करण्यावर बंदी घालण्याचा सरकारचा हा निर्णय, यामुळे समाजात सकारात्मक बदल होईल, अशी आशा व्यक्त केली जात आहे.
कायदा-सुव्यवस्थेचे उल्लंघन रोखण्यासाठी महत्त्वाचा निर्णय
गृहनिर्माण सोसायटीतील व्यावसायिक गाळ्यात बियर आणि दारुची दुकान सुरू होणं हे न केवळ स्थानिक नागरिकांसाठी, तर सोसायटीतील वातावरणासाठीही हानिकारक ठरू शकते. अशा दुकानांमुळे परिसरात वाद, नशा, तरुण पिढीच्या व्यसनाधीनतेला वाव मिळतो आणि कायदा-सुव्यवस्था ढासळू शकते. यामुळे, या निर्णयाचे स्वागत करण्यात आले आहे.
राज्यात दारु विक्रीला नियम आणि अटींच्या अधीन केले आहे. ज्या सोसायट्यांमध्ये ‘ना हरकत प्रमाणपत्र’ मिळवले जाईल, त्याठिकाणीच बियर आणि दारुच्या दुकानांवर परवानगी मिळेल. यामुळे गृहनिर्माण सोसायटीमध्ये होणारा संघर्ष कमी होईल आणि स्थानिक लोकांना त्यांचा आवाज सशक्तपणे मांडता येईल.
उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांनी स्पष्ट केले की, राज्य सरकारची दारु विक्रीला प्रोत्साहन देण्याची कोणतीही योजना नाही. उलट, सरकारचा उद्देश दारुच्या अवैध विक्रीला रोखण्याचा आहे. जर स्थानिक समुदायाला दारुचे दुकान बंद करण्याची आवश्यकता भासली, तर महापालिका वार्डमध्ये मतदानाद्वारे दुकान बंद करण्याचा निर्णय घेतला जाऊ शकतो. मतदानात 75 टक्के मतदान ज्या बाजूने होईल, त्यानुसार निर्णय घेतला जाईल. यामुळे लोकांची मते आणि त्या परिसरातील लोकांची भावना महत्त्वाची ठरते.
दारुच्या दुकानांवरील कडक नियम
सरकारने स्पष्ट केले आहे की, राज्यात दारुच्या दुकानांच्या संख्येत वाढ होणे हे नको आहे. दारु विक्रीला प्रोत्साहन देण्याचे सरकारचे उद्दिष्ट नाही, तर त्याची अडचण निर्माण करणाऱ्या तस्करीला रोखणे हे आहे. ज्या गृहनिर्माण सोसायट्यांमध्ये दारुचे दुकान सुरू असतील, त्या ठिकाणी अनधिकृत विक्रीला सुद्धा बंधन घालण्यात येईल.
विविध सरकारी यंत्रणांकडून अशा दुकानदारांवर कडक कारवाई केली जाईल, जे नियमांचे उल्लंघन करतात किंवा स्थानिक कायदा-सुव्यवस्था बिघडवतात. यासोबतच, दारु विक्रीचा कायदा आणि नियम कठोरपणे लागू करण्याचे सरकारचे प्रामुख्याने लक्ष्य आहे.
गृहनिर्माण सोसायटीतील नागरिकांची भावना, त्यांचा आरामदायक आणि सुरक्षित वातावरणामध्ये जीवन जगणे ही गोष्ट सरकारने गंभीरपणे घेतली आहे. काही गृहनिर्माण सोसायटीत, विशेषतः ज्याठिकाणी दारुच्या दुकानांचा उगम होतो, तेथे गोंधळ आणि कलह निर्माण होतात. यामुळे, स्थानिक समुदायाला त्यांचा सुरक्षित आणि शांततामय परिसर राखण्यासाठी सरकारने ‘ना हरकत प्रमाणपत्र’ अनिवार्य केले आहे.
कायदा-सुव्यवस्था सुरक्षित ठेवण्यासाठी उपाय
कायदा-सुव्यवस्था धोक्यात आणणारी कोणतीही घटना सहन केली जाणार नाही, असे उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांनी विधानसभेत स्पष्ट केले. सार्वजनिक ठिकाणी दारुचे दुकान चालवणाऱ्यांना कडक दंड आणि कारवाई केली जाईल. यामुळे राज्यातील सार्वजनिक शांतता आणि सुरक्षेचे उल्लंघन होणार नाही, असा विश्वास सरकारने व्यक्त केला आहे.
राज्यातील प्रत्येक गृहनिर्माण सोसायटीमध्ये नागरिकांचा विरोध असू शकतो आणि ते एकमताने असू शकते. त्यामुळे त्यांना विशेष अधिकार दिला जात आहे की, ते त्यांच्याच परिसरात काय होते, याचा निर्णय घेऊ शकतात. स्थानिक मतांचं महत्त्व असणं आणि त्या क्षेत्रात काय होत आहे, यावर आधारित नियम लागविणे आवश्यक आहे.
होळी आणि रंगपंचमीला मुंबई पोलिसांची कडक नियमावली; अश्लील गाणी आणि अनोळखी लोकांवर रंगफेक करण्यावर बंदी
मुंबईतील होळी, धुलिवंदन आणि रंगपंचमी या सणांच्या निमित्ताने मुंबई पोलिसांनी २०२५ साली लागू होणारी कडक नियमावली जाहीर केली आहे. १२ मार्च २०२५ ते १८ मार्च २०२५ या कालावधीत लागू असलेल्या या नियमावलीमध्ये खास करुन सार्वजनिक ठिकाणी अश्लील गाणी वाजवणं, अनोळखी लोकांवर रंगफेक करणं आणि अशा प्रकारे सार्वजनिक शांतता भंग करणे या सर्व गोष्टींवर कडक कारवाई करण्याचा इशारा मुंबई पोलिसांनी दिला आहे. तसेच, विशेषत: रमजानच्या पवित्र महिन्याचा सन्मान राखण्यासाठी या नियमावलीची अंमलबजावणी केली जात आहे.
मुंबई आणि संपूर्ण महाराष्ट्रभर होळीच्या सणाला मोठ्या उत्साहात साजरा करण्यात येतो, आणि या काळात रंगपंचमीला वेगवेगळ्या उपक्रमांसोबत सणाची धूमधाम असते. तथापि, यंदा पोलिसांनी अशा कोणत्याही क्रियाकलापांचा निषेध केला आहे जो सार्वजनिक शांतता आणि सौहार्दाचे उल्लंघन करेल.
अश्लील गाण्यांवर प्रतिबंध
मुंबई पोलिसांच्या निर्देशांनुसार, या सणाच्या काळात अश्लील गाणी वाजवण्यावर आणि अश्लील शब्दांचा उच्चार करण्यावर कडक बंदी घालण्यात आलेली आहे. सार्वजनिक ठिकाणी अशा गाण्यांचा प्रसार करण्यास सक्त मनाई केली गेली आहे, कारण यामुळे समाजात नकारात्मकता आणि धार्मिक असंवेदनशीलता पसरू शकते. पोलिसांनी याबाबत स्पष्टपणे सांगितले आहे की, होळी आणि रंगपंचमीसारख्या सणाच्या दिवशी मजा आणि उत्साह महत्वाचा असला तरी, कोणत्याही प्रकारे कोणाच्या भावना दुखावल्या जाणार नाहीत.
रंगफेक करणाऱ्यांवर कारवाई
याचसोबत, मुंबई पोलिसांनी सर्व नागरिकांना इतर व्यक्तींवर अनोळखी रंग किंवा पाणी फेकण्यावर देखील बंदी घालण्याचे आदेश दिले आहेत. असे कृत्य सार्वजनिक ठिकाणी होणाऱ्या एक प्रकारच्या अशांततेला वाव देऊ शकते. कधी कधी या प्रकारांमुळे सार्वजनिक शांतता भंग होऊन भांडणाच्या परिस्थिती निर्माण होतात. त्यामुळे पोलिसांनी रंग पाणी किंवा रंग पावडर पादचाऱ्यांवर किंवा अनोळख्या व्यक्तींवर फेकणे किंवा शिंपडणे हा प्रकार थांबवण्यासाठी कडक कारवाई सुरू केली आहे.
यंदा रमजानचा महिना होळीच्या सणाच्या आसपास येत आहे, आणि मुस्लिम समुदाय सध्या उपवास करत आहेत. पोलिसांनी दिलेल्या निर्देशानुसार, या पवित्र महिन्यात मुस्लिम भाविकांचा सन्मान राखण्यासाठी अशा गोष्टींचा निषेध करण्यात आला आहे ज्यामुळे त्यांची भावना दुखावू शकते. विशेषत: सार्वजनिक ठिकाणी रंगफेक आणि अश्लील गाण्यांचा प्रसार केल्याने सणाच्या शांती आणि सौहार्दावर परिणाम होईल, याची पोलिसांनी खबरदारी घेतली आहे.
नियमांचे उल्लंघन करणाऱ्यांवर कारवाई
जो कोणी यातील नियमांचे उल्लंघन करेल, त्याला महाराष्ट्र पोलीस अधिनियम १९५१ च्या कलम १३५ नुसार कठोर कारवाईला सामोरे जावे लागेल. पोलिसांनी स्पष्ट केले आहे की, नियमांचे उल्लंघन करणाऱ्यांना दंड केला जाऊ शकतो किंवा त्यांच्या विरोधात अन्य शिस्तीच्या कारवाईंचा अवलंब केला जाऊ शकतो. या नियमांच्या अंमलबजावणीसाठी पोलिस विभाग विशेष लक्ष देईल.
रंगपंचमी आणि होळी साजरे करतांना काय करणे आवश्यक?
१. सार्वजनिक ठिकाणी रंग फेकणे नाही. – सार्वजनिक ठिकाणी कोणत्याही व्यक्तीवर अनोळखी रंग किंवा पाणी फेकणे अथवा शिंपडणे हे कडेकोटपणे बंदी घालण्यात आले आहे.
२. अश्लील गाणी वाजवणे नाही. – होळीच्या पार्श्वभूमीवर अश्लील गाणी वाजवण्यावर बंदी आहे. गाण्यांच्या निवडीमध्ये संयम राखण्याचा आग्रह पोलिसांनी केला आहे.
३. सामाजिक सौहार्द राखणे. – होळी आणि रंगपंचमी सण साजरे करतांना धार्मिक आणि सांस्कृतिक सौहार्द राखणे आवश्यक आहे. कोणत्याही प्रकारच्या भेदभाव किंवा गोंधळाने या सणाला घातक ठरू शकते.
पोलिसांचे कडक नियम आणि सुरक्षा उपाय
मुंबई पोलिसांनी या सणाच्या काळात सुरक्षा व्यवस्था आणि कडक नियम लागू करत भाविकांच्या सुरक्षेला प्राधान्य दिले आहे. सार्वजनिक ठिकाणी होळीच्या धंमालामुळे होणाऱ्या गर्दीवर कडक नियंत्रण ठेवले जाईल. पोलिसांची विशेष गस्त आणि गाड्यांच्या पेट्रोलिंगसह सुरक्षेचे नियम कठोरपणे लागू होणार आहेत.
